سفره خانه سنتی جارچی اصفهان

رستوران هاي اصفهان - درباره حمام هاي تاريخي جارچي باشي :
حمام تاريخي جارچي يکي حمام هاي قديمي شهر اصفهان از دوران گذشته (صفويه ) است که در آن دوران بزرگترين حمام اصفهان بوده است و داراي 2 حمام مردانه و زنانه بودهاست و سال ساخت آن همزمان با ميدان امام اصفهان بوده است .اين بنا در بازار بزرگ اصفهان و نزديك مسجد جارچي واقع گرديده و بر اساس كتيبه تاريخي مسجد، ظاهراً در سال 1019 ه . ق به همراه بناي مسجد، توسط ملك سلطان ـ جارچي باشي شاه عباس اول ـ بنا گرديده است.با همت متعالي اين شخص(ملک سلطان جارچي باشي ) در اطراف بناهاي عظيم ميدان نقش جهان ، مسجد شيخ لطف ا… ، مسجد نقش جهان(شاه) ، کاخ چهلستون و کاخ عالي قاپو ، بازار قيصريه ،عمارت هشت بهشت ، مسجد حکيم ، 4 بناي ارزشمند ديگر به نام هاي مسجد جارچي ،حمام جارچي ،سراي جارچي وکاخ جارچي ساخته شده و مورد استفاده عموم مردم قرار مي گرفت.هم اکنون 3بناي ابتدايي فعال مي باشد وکاخ جارچي کاملا از ميان رفته است .
نحوه تقسيم گرما در بخشهاي مختلف حمام و ترتيب قرار گرفتن فضاها از جمله رختکن، سربينه، چال حوض وگرمخانه نشان مي دهد از لحظه ورود تا خروج براي مراجعين برنامه ريزي وجود داشته تا مردم با عبور از اين فضاها علاوه بر نظافت، به ملاقات و گفتگو با يکديگر و حتي تفريح و شنا نيز پرداخته باشند. مثلا در سربينه، حوضچه هايي وجود دارد که مي بايست پاها را در آن شستشو مي دادند، و يا در قسمت چال حوض حمام، استخري با قاعده مستطيل وجود دارد که با آب سرد پر مي شده و براي شنا استفاده مي شده است.
روشنايي از روزنه هايي تأمين مي شود که بر روي سقف گنبدي شکل حمام تعبيه گرديده، دراين روزنه ها شيشه هاي محدبي و عدسي شکل وجود دارد. خاصيت محدبي اين شيشه ها علاوه بر جلوگيري از اتلاف انرژي،باعث شکست نور شده و روشنايي را پخش مي کند. در واقع مهندسان و معماران بنا از خاصيت ذره بين، برعکس استفاده نموده و براحتي فضاي داخل حمام را روشن کرده اند. ويژگي جالب ديگر اينکه شيشه ها از يک طرف نور را عبور مي دهند و کسي که در پشت بام باشد نميتواند داخل حمام را ببيند.
استفاده از حمام ملک سلطان جارچي باشي براي همه مردم آزاد بوده و از سحرگاه تا نيم روز مردها و زنان در اين مکان استحمام مي کردند و اين حمام جزء معدود حمام هاي آن دوران بوده است که به صورت همزمان داراي 2 حمام مردانه و زنانه به صورت اختصاصي بوده است .
مخزن حمام از سوختن چوب و زغال گرم مي شد و حتي دود حاصل از آن را به داخل گربه رو هايي که در کف وجود دارد هدايت مي کردند تا براي ضدعفوني و گرم کردن ساير قسمتها نيز مورد استفاده قرار بگيرد، بدين ترتيب ازکمترين انرژي موجود، به بهترين وجه استفاده مي کردند.
البته در اواخر سالهاي استفاده از اين حمام از گازوئيل به جاي زغال براي گرم کردن آب استفاده مي شده و البته مقداري گازوئيل را در گربه روهاي کف حمام هدايت نموده و سپس آتش مي زدند.
آب به خاطر اختلاف سطح ميان مخازن و حوضچه ها و فواره ها، به گردش در مي آمده و براي به جريان انداختن آب، لوله ها را شيب دار طراحي کرده اند. يکي از مواردي که هنگام بازديد حمام توجه شما را به خود جلب خواهد کرد وجود تعداد زيادي فواره ها و جوي هاي آب است که تقريبا همه جا ديده مي شوند. اين فواره ها باعث ميشوند تا صداي دلنشين آب در فضاي بسته حمام بپيچد و در همه جا به گوش برسد تا کساني که براي شستشو به گرمابه آمده اند، ساعتي به آرامش برسند و خاطر از دغدغه هاي روزمره بشويند.
دوران مرمت و بهسازي اين بناي ارزشمند تاريخي :
عمليات مرمت حمام سنتي ملك سلطان جارچي باشي متعلق به دوره صفويه جهت كاربري رستوران سنتي و تالار پذيرايي و گردشگري از سال ???? توسط حاج سيد احمد افتخاري با هزينه اي بالغ بر 4 ميليارد 350 ميليون تومان آغاز شد و در تاريخ 1390/12/18 رسما افتتاح گرديد.
البته شايان ذکر است که قسمتي از اين بنا به علت تصرفات عدواني هنوز بازسازي و بهسازي نگرديده است و در آينده ايي نزديک با کمک و حمايت مسئولين استاني و علي الخصوص سازمان ميراث فرهنگي به اين مجموعه دوباره الحاق مي گردد .
در اين مراسم استاندار محترم استان، رييس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان اصفهان، مدير عامل سازمان نوسازي و بهسازي شهرداري اصفهان و جمع كثيري از مسئولان و مديران بلند پايه اين ادارات و ساير ادارت مرتبط، به همراه عده اي از فعالان و مدرسان دانشگاهي در زمينه گردشگري و هنرمندان صدا وسيماي مركز اصفهان حضور داشتند.
اين بناي تاريخي ارزشمند (به شماره 11545 ثبت شده در فهرست آثار ملي کشور ) تا چند سال پيش جهت استحمام مورد استفاده مردم شهر قرار مي گرفته و پس از آن به علت فرسودگي و عدم رسيدگي مناسب ، تخريب گرديده که عکسهاي قبل از مرمت اين بنا در همين سايت ،قسمت گالري تصاوير موجود مي باشد .
در حال حاضر اين سفره خانه ظرفيت پذيرايي از 250 الي 300 نفر را به طور همزمان داراست.
احداث پاركينگ خودرو و فروشگاه هاي صنايع دستي و سوغات اصفهان از پروژه هاي آتي اين مجموعه مي باشد.
آدرس :خيابان سپه – خيابان حکيم – کوچه هفتم يا کوچه باغ قلندرها-مجموعه تاريخي و اقامتي ملک سلطان جارچي باشي