باغ دلگشا

جاذبه هاي گردشگري شيراز - اين باغ در جبهه شمال شرقي و در سمت جنوب تنگ آب خان و در بستري کوهستاني واقع شده است.قرار گرفتن اين باغ در کنار قناتي موسوم به ماريز سعدي و واقع شد ن در محدوده قلعه اي موسوم به کهندژ است. باغ دلگشا يکي از باغ هاي تاريخي شيراز است که در نزديکي آرامگاه سعدي واقع شده است. سابقه آباداني و رونق باغ دلگشا به دوران پيش از اسلام و به دوره حکومت ساسانيان نسبت داده شده است.باغ دلگشا در دوره صفويه نيز از باغ هاي مهم و تفريحي شيراز بود. به طوري که در تصاوير به جا مانده از جهانگردان اروپايي به اين باغ اشاره هاي فراوان شده است. اين باغ که 5/7 هکتار مساحت دارد، هم اکنون از گردشگاه هاي ديدني شيراز است.
در دوره تسلط تيمور گورکاني از غايت آباداني برخوردار بوده است ،که تيمور پس از ديدن آن، در سمرقند باغي به همين نام بنا کرد.باغ دلگشا در دوره ي صفويه نيز بسيار مشهور و در دوره افشاريه نيز همچنان آباد بوده است.اين باغ در فاصله ي دوره نادرشاه تا سلسله زنديه آسيب هاي فراواني ديد که در زمان کريمخان زند دوباره احيا شد.
در مقابل عمارت، حوض سنگي بزرگي وجود دارد. عمارت اين ساختمان به صورت يك تالار با چهار شاه نشين به سبك معماري كاخ هاي ساساني بيشاپور ساخته شده كه داراي سه طبقه و ايواني با دو ستون است ،كه از معماري زنديه بوده و همچنين داراي آيينه كاري هايي به همراه نقاشي هايي از رنگ روغن با سقف هايي از چوب و گچ بري هايي تزيين شده با نقوش گل و بته است در اطراف سقف ايوان بر روي گچ، اشعاري از شوريده به خط نستعليق نوشته شده كه در نوع خود بي نظير مي نمايد اولين كلاه فرنگي در ايران نيز در اين باغ به ثبت رسيده است
بيشتر درختان آن را مرکبات مخصوصاً نارنج و پرتقال تشکيل مي‌دهند. عمارت اين باغ نيز به شکل سه طبقه با دو ورودي در دو طرف و ايواني در طبقه مياني که مشرف به استخر مقابل عمارت است، خبر از روزگار شکوه و عظمت باغ مي‌دهد. طي چند سال گذشته اين بنا چندين بار دستخوش حريق شده و به شکل مخروبه درآمده ‌است.
باغ دلگشا که در فهرست آثار ملي با شماره ??? به ثبت رسيده‌است.