جاذبه هاي گردشگري کيش - خانه مردم شناسي بوميان کيش در يک بنا با قدمت 200 سال در قديمي ترين محله جزيره کيش (سفين قديم) قرارد دارد. اين خانه در زميني به مساحت يک هزار و 200 مترمربع حدود 200 سال پيش بنا شده و داراي 15 اتاق و دو حياط مجلسي و حياط خانوادگي بوده و از سبک معماري کاملا بومي برخوردار است.
اين خانه به منظور معرفي تاريخ ، فرهنگ ، آداب و رسوم ، معيشت و صنايع دستي منحصر به فرد بوميان کيش ، با هدف اشتغالزايي براي بوميان محله و تحقق توسعه گردشگري پايدار براي جزيره کيش به خانه مردم شناسي بوميان کيش تبديل شد. اين خانه نمادي از اصالت مهمان نوازي مردمان کيش است.
صاحب اصلي خانه مرحوم حاج عبدالله بن شاهين شخصيت معروف و محبوب کيش در 80 سال گذشته ، تاجر مرواريد و صاحب يکي از بزرگترين لنج هاي بادباني آن زمان بود که به حرفه نجاري و گلافي ( لنج سازي ) نيز مهارت داشت و اين منزل از سه نسل قبل از خود به ارث برده بود.
به منظور معرفي تاريخ ، فرهنگ ، آداب و رسوم ، معيشت و صنايع دستي منحصر به فرد بوميان کيش ، اين منزل پس از موافقت صاحب آن و اخذ مجوز لازم از سازمان منطقه آزاد کيش در فروردين 1393 با هدف اشتغالزايي براي بوميان محله و تحقق توسعه گردشگري پايدار براي جزيره کيش به خانه مردم شناسي بوميان کيش تبديل گرديد و تمامي اتاق ها و فضاها با حفظ معماري سنتي و با استفاده از مصالح بومي بازسازي و سبک زندگي بوميان کيش در 80 سال پيش بازسازي شد.
خانه مردم شناسي براي بوميان نسل گذشته کيش بويژه اهالي سفين قديم منزلت و جايگاه ويژه اي دارد زيرا اغلب آنها مکتب خانه و فراگيري قرآن را در آن گذرانده و در واقع اين خانه حکم مدرسه محله سفين را در گذشته داشته است.

در اين خانه بصورت زنده شيوه معيشت و کار بوميان کيش در دوران قديم به گردشگران معرفي مي شود. همينطور تعداد زيادي از ابزار و وسايل قديمي پخت و پز، صيد مرواريد، ماهيگيري، مکان نگهداري خرما و تهيه شيره خرما بصورت سنتي، دو حلقه چاه آب براي تامين آب شرب ساکنان در معرض ديد عموم قرار گرفته است.
اين خانه داراي دو حياط است. حياط مجلسي آن مخصوص مهمان ها و مرد نامحرم به ويژه غريبه هاست و اين حياط از يک در اختصاصي و يک اتاق تابستاني ( مجلس ) و يک اتاق زمستاني و تعدادي انبار و يک حلقه چاه برخوردار است. حياط ديگر اين خانه حياط خانه است که مخصوص خانواده است و مردان غريبه و نامحرم حق ورود به آن نداشتند ، اتاق خواب هاي زمستانه و تابستانه ، آشپزخانه , مکتب خانه ، اتاق مهمان زنان ، انبار خرما ، انبار علوفه و محل نگهداري گاو و گوسفند و يک حلقه چاه در اين حياط قرار دارند ، اين حياط داراي درب ورودي مخصوص خانواده است.
اين خانه داراي 15 اتاق است که شامل اتاق مهمان مردان، اتاق زمستاني، انبار خرما و محل استحصال شيره خرما، اتاق تابستاني، آشپزخانه، اتاق خواب، اتاق مهمان زنان، مکتب خانه، حجله و ... مي شود.
مجلس (اتاق مهمان مردان) : يک اتاق (تابستاني) است که با برخورداري از بادگيرهاي تاقچه اي در بخش حياط مجلسي خانه قرار دارد که مختص مهمانان مرد بوده که به خانه مي آمدند و نشان از مهمانوازي و ارزش والاي مهمان براي بوميان دارد زيرا از نظر بوميان کيش ، مهمان حبيب خداست و حسن استقبال از مهمان را جزو وظايف شرعي و ديني خود مي دانند ، جلوي اين اتاق سايباني از برگ هاي نخل قرار دارد که در تابستان استفاده مي شده. در کل بعلت جايگاه اجتماعي ويژه صاحب اين خانه در کيش که به کرم و مهمان نوازي نيزمعروف بوده خانه تقريبا در تمامي ايام سال پذيراي مهمان هاي دور و نزديک بوده است.

چندول (انبار خرما و محل استحصال شيره خرما):
فناوري استحصال شيره خرما مختص بوميان کيش بوده و سابقه 600 ساله دارد ( آثار بجا مانده از شهر تاريخي حريره ) و تا کنون اين شيوه در هيچ جايي از ايران مشاهده نشده است. چندول عبارت از اتاقي با ابعاد 2x2 يا بزرگتر که محل نگهداري چند صد کيلو خرما بود يکي از الزام هاي انبار کردن خرما اين بود که در معرض وزش باد نباشد زيرا خرما در معرض باد سريع خشک مي شد ، بنابراين چندول را در گوشه اي از حياط مي ساختند و در آن زنبيل هاي حصيري خرما را انبار مي کردند، بعد از مدتي شيره خرما از سبدها تراوش مي کرد براي استفاده از شيره کف انبار را با استفاده از ساروج نفوذ ناپذير مي کردند و کف را به صورت وي و پشته درست مي کردند جوي ها با شيب ملايم به گوشه اي از چندول داراي حفره براي جمع شيره وجود داشت شيره جمع مي شد و بدون نياز به ورود به داخل چندول شيرخرما را هر چند روز جمع آوري مي کردند.
بعلت مصرف بالاي خرما ( خانواده ، ميهمانان ، خدمه ، جاشوهاي لنج ) اين خانه داراي دو انبار چندول مي باشد که آثار شيره و هسته هاي خرما از 60 سال پيش در يکي از اين انبارها موجود مي باشد.

مصيف ( اتاق تابستاني ):
بوميان کيش به اتاقي که جهت استفاده در تابستان که با سبک خاصي ساخته مي شود را مصيف ( اتاق تابستانه ) مي گويند. اين اتاق بر روي سکويي با ارتفاع 5/1 متري نسبت به سطح زمين ساخته مي شود و دور تا دور آن پنجره و بادگيرهاي تاقچه اي مي ساختند و در هنگام تابستان بادگيرها و پنجره ها را باز مي کردند تا هوا در آن جريان پيدا کند و باعث خنک اتاق مي شود. اين اتاق تنها در تابستان استفاده مي شد و زمستان بادگيرهاي آن با سنگ و چوب و گل پوشانده مي شد.

مطبخ ( آشپزخانه ):
بوميان کيش قسمتي از حياط را مسقف مي کردند و با اختصاص دريچه هايي براي خارج شدن دود ناشي از آشپزي جهت پخت و پز استفاده مي کردند. اين نوع آشپزخانه ها در نداشت و اغلب در فصل تابستان از آن جهت پخت و پز غذا و نان هاي محلي و آسياب کردن گندم و غيره استفاده مي کردند. بومياني که بضاعت مالي کمي داشتند بجاي استفاده از ديوار از دعن (برگ هاي بافته شده درخت خرما ) جهت ساخت آشپزخانه استفاده مي کردند. آشپزخانه اين خانه باهمان سبک قديم احياء شد و وسايل قديمي پخت و پز در آن قرار داده شد. هنوز برنج و نمک و نشاسته چهل سال در اين مکان قابل مشاهده است.