بازار وکیل

جاذبه هاي گردشگري شيراز - بازار وکيل شهر شيراز يکي از مشهورترين بازارهاي سنتي و تاريخي ايران است. اين بازار که به فرمان کريم خان زند (???? - ???? ه. ق) ساخته شده، اکنون در مرکز شهر شيراز (شرق ميدان شهدا) قرار گرفتهاست. (مسجد و حمام تاريخي وکيل نيز در کنار اين بازار قرار دارند) بازار طويل خوش طرحي که از بهترين آثار کريم خان زند است و هنوز تقريبا سالم و پابرجاي در شيراز باقيمانده، بنام «بازار وکيل» مشهور است و تصور ميرود شهريار زند پس از ملاحظه بازار قديمي لار (از آثار زمان شاه عباس کبير) طرح آنرا در شيراز ريختهاست. تمام کارهاي بازرگاني، خريد و فروش کالاهاي داخلي و خارجي و مبادلات پاياپاي، صدور يا دريافت حوالجات و صرافيها همگي در حجرههاي اين بازار انجام ميگرفته و در واقع بازار وکيل مانند قلب واقعي شيراز بوده و تمام امور بازرگاني در آنجا به جريان ميافتادهاست.

بازار وکيل تشکيلاتي داشته که بازرگانان ميتوانستند با اطمينان کامل کالاهاي خود را در آن به امانت بسپارند و در موقع لازم از آن استفاده نمايند.

اين بازار از نزديکي دروازه اصفهان تا مدخل بازارهاي قديم امتداد دارد و مشتمل بر حجرههايي با سکوي پهن در طرفين و ?? دهانه طاقهاي بلند و خوش تناسب بودهاست و چهار سوق بلندي در ميان آن قرار داشته که بازارهاي فرعي و غربي و شرقي آنرا قطع مينمودهاست.

مصالح ساختماني اين بازارها گچ و آجر وآهک بوده که روي پايههايي از تخته سنگهاي تراشيده قرار گرفتهاست. سقف چهار سوق که از چهار طرف آن چهار بازار منشعب ميشود بسيار بلند و با سبک ساختماني دلپسندي بنا شدهاست.
قسمتهاي مختلف اين بازارها، بنا بر اساس کارهاي صنعتي که در آن انجام ميگرفته بنام هاي مخصوص خوانده ميشود مانند: بازار بزرگ که انواع کالاها در آن يافت ميشد. بازار بزازان، بازار بلور فروشان، بازار خياطها، بازار کلاهدوزها، بازار سراجها و بازار شمشيرگرها.
بازار وکيل در رديف آثار تاريخي کشور به شماره ??? به ثبت رسيده و اداره کل حفاظت آثار باستاني ايران در حفاظت آن کوشا ميباشد.
فرصتالدوله شيرازي در آثار عجم درباره اين بازار چنين مينويسد: اين بازار از نزديکي دروازه اصفهان تا مدخل بازارهاي قديم امتداد دارد و مشتمل بر حجرههايي با سکوي پهن در طرفين و ?? دهانه طاقهاي بلند و خوش تناسب بودهاست و چهار سوق بلندي در ميان آن قرار داشته که بازارهاي فرعي و غربي و شرقي آنرا قطع مينمودهاست.
مصالح ساختماني اين بازارها گچ و آجر وآهک بوده که روي پايههايي از تخته سنگهاي تراشيده قرار گرفتهاست. سقف چهار سوق که از چهار طرف آن چهار بازار منشعب ميشود بسيار بلند و با سبک ساختماني دلپسندي بنا شدهاست.

قسمتهاي مختلف اين بازارها، بنا بر اساس کارهاي صنعتي که در آن انجام ميگرفته بنامهاي مخصوص خوانده ميشود مانند: بازار بزرگ که انواع کالاها در آن يافت ميشد. بازار بزازان، بازار بلور فروشان، بازار خياطها، بازار کلاهدوزها، بازار سراجها و بازار شمشيرگرها.

بازار وکيل در رديف آثار تاريخي کشور به شماره ??? به ثبت رسيده و اداره کل حفاظت آثار باستاني ايران در حفاظت آن کوشا ميباشد.

فرصتالدوله شيرازي در آثار عجم درباره اين بازار چنين مينويسد:
بازار وکيل يکي از بازارهاي مرحوم کريم خان وکيل است قريب به مسجد وکيل چهار بازار از آجر و گچ ساخته شالودههاي آن از سنگهاي کلان قرار داده و در وسط چهار بازار چهارسويي است که سقفش بسيار بلند و طرازش دلپسند است. کمتر بازاري در ايران بدين اسلوب و بنيان ديده ميشود. يک بازار بزرگ تا برسد به چهارسوي مذکور چهل و يک طاق است، آنرا بازار بزازان گويند از هر گونه اقشمه و امتعه دارد. سمار و بلورفروش و خياط و غغيره نيز در آن هست. بازار ديگر چهل و شش طاق است آنرا بازار کلاهدوزان نامند از کلاهدروز و اصناف ديگر دارد مع بسياري از صرافان.
بازار ديگر ده طاق است در آن تمام سراج و ترکشدوزاند در وسط بازار اول که بازار بزازان باشد نيز بازاري است يازده طاق در آن جماعت شمشيرگرانند. درب اين بازار منتهي ميشود بدرب مسجد وکيل . . . .
بازار وکيل در هنگام امتداد خيابان زند از طرف شهرداري شکافته شده بطوريکه امروز خيابان زند عمود بر آن و از نزديک چهار سوق بازار ميگذرد.